Doları olanlar için bankalardan yeni uygulama. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB), ani kur ataklarını engellemek için hayata geçirdiği Kur Korumalı Mevduat (KKM), Hazine’ye getirdiği yük nedeniyle büyük bir soruna dönüşürken, sistemi boşaltmak için atılan adımlara bir yenisi daha eklendi.
Son yıllarda alışılagelmişin dışında para politikaları yürütmesi nedeniyle yerel yatırımcı ve uluslararası finans kuruluşlarının güvenini kaybeden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Hafize Gaye Erkan liderliğindeki yeni yönetimi ile birlikte zedelenen imajını toparlamak ve kaybolan güveni yeniden tesis etmek amacıyla klasik iktisat çizgisine yakın uygulamalarına devam ediyor.
Şahap Kavcıoğlu döneminde izlenen “Faiz Sebep Enflasyon Sonuçtur” teorisi rehberliğindeki ekonomik anlayıştan 28 Mayıs seçimleri sonrasında vazgeçen kurum, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile yeni TCMB Başkanı Erkan’ın koordineli çalışmasıyla birlikte parasal sıkılaşma sürecine Haziran ayında fiilen başlamıştı.
Bir yandan enflasyonu baskılayabilmek ve fiyat istikrarının sağlanabilmesi amacıyla faiz silahını kullanan TCMB, bir yandan da Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasından çıkışları finanse edebilmek için döviz rezervi arayışlarını sürdürüyor.
KKM’deki erimeyi hızlandırmak ve TL mevduat hedeflerini yakalayabilmek için yeni teşvikler sunan bankalar, son olarak 1 milyon liranın üzerindeki dövizden dönüşümlü KKM’ler için rekor bir mevduat faizini hayata geçirme kararı aldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, her ne kadar yeni ekonomi yönetimine faiz artırım konusunda toleranslı davranma sözü verse de, TCMB’nin faiz artırımlarında eli tam anlamıyla özgür bırakılmış değil. TÜİK verilerine göre ülkede yıl sonu görülmesi beklenen enflasyon yüzde 70 sınırına yaklaşırken, TCMB’nin ilk 4 toplantıda yaptığı artırımlar ile politika faizleri yalnızca yüzde 30’a çekilebildi.
Bir başka deyişle Merkez Bankası, faiz artırım konusunda enflasyonu geriden kovalamaya mahkum bırakılırken, yüksek enflasyonla mücadele edebilmek için yan yollara sapmak kaçınılmaz hale gelmekte.Politika faizlerini doğrudan yüzde 50’nin üzerine çekemeyen TCMB, aldığı kararlar ile bankalara örtülü olarak ‘mevduat faizlerini yükseltin’ talimatı veriyor. 25 Eylül tarihinde alınan ve TL dönüşümlü KKM hesaplarına uygulanan faiz oranında alt sınırı kaldıran tebliğ sonrası ekonomistler, bu hamlenin ‘mevduat faizlerini artırın’ talimatı olarak yorumlanacağını belirtirken, Ekim ayının ilk haftası itibarıyla bankaların faiz oranlarında 22 yılın rekoru kırıldı.
Mevduat Faizleri O Hesaplar için Yüzde 50 Üzeri
BDDK’nın 29 Eylül tarihli raporuna göre KKM havuzundaki düşüş son bir haftada durma noktasına geldi. Havuzda biriken 3 trilyon 303 milyar 175 milyon liranın daha hızlı eritilmesi amacıyla bankaları devreye sokan Merkez Bankası, belli şartları sağlayan KKM hesaplarına yüzde 50’nin üzerinde Türk lirası mevduat faizi sunmakta.
