Alevi öğretisinde daha orta çağda başlayarak Pirler, Mürşitler disipilinize olmak için ayrı ayrı renklerde elbiseler, kıyafetler giyerlerdi. Alevilikte 4 Kapı, 40 Makam öğretisi içerisinde her bir Kapı ve Makama ulaşmış Pirlerin, Mürşitlerin değişik renkte elbisesi olurdu. Bu elbiseler; bir Pirin, bir Mürşidin aldığı eğitim içerisinde eriştiği yeri, Kapıyı, Makamı gösterirdi.
Bir can, öğrendikleriyle bilgiyi başardığında mürşidi onu Dervişlik Hırkası giyinmeye hazırlar. Hırka, Alevilikte bilgi demektir. Alevi canı için, onun kuşandığı, üstlendiği, öğrendiği, öğreteceği bilgi, hırkadır.
Alevi / Kızılbaş öğretisinde orta çağdan başlayarak en büyük mürşitler, disipilnize olmak için; hırka giyer, baş açık, yalın ayak, elde asa dolaşırlardı. Orta çağda, hatta daha uzak dönemlerde; Mısır’da, Mezopotamya’da Sümer rahipleriyle, tapınak rahipleri de değişik renklerde giysiler giyerlerdi. Kimi kırmızı, kimi siyah, kimi yeşil, kimi al. Her bir basamaktaki Kapı’nın ve Makam’ın ayrı elbisesi, ayrı hırkası, ayri rengi vardı. Bu hırkalardaki renkler bir Mürşidin eriştiği yeri, makamı gösteriyordu. O zamanlar ünüversel konut yoktu, fakat usta, çırak ikiskisiyle açık, kapalı mekanlarda türlü eğitim alırlardı. Yani benzetmek gibi olursa bugünkü birer diploma yerine geçerdi renklerdeki hırkaların dili.
Alevilikte 4 Kapı, 40 Makam öğretisinde en üst makamın hırkası kırmızıdır. Her Alevi Ocak Pirlerinin giysileri, Mürşitlerin ve Ocaklarının adlarıyla doğrudan ilişkilidir. Bunların ne anlam ifade ettiklerine bakalım:
Sarı Saltık adı hep günümüz Türkçesinden geldiği varsayılmış, karıştırılmıştır. Eski dilde, Farsça’da, Anadolu’da da eski Rumca’da; saru, sarı; altın sarısı, kırmızı olarak kullanılmıştır. Bu yüzden saru, sarı; kırmızı anlamında Sarı Saltık’a ad olarak verilmiştir. Yani bu ad, Mürşit Makamına ulaşmış, mürşitlerin giydiği hırkadan, libastan, elbiseden kaynaklı; “Kırmızı hırkalı mürşit” anlamında kendisine Sarı Saltık denilmiştir.
Baba Mansur isminin Man- sur kelimesindeki, sur eki de; kırmızı demektir. Baba Mansur ismide giyiminden “kırmızı hırkasından” gelmiştir. Yani “Kırmızı Hırkalı” mürşit Makamına erişmiş bir derviş, bilge-âlim anlamındadır.
Yine Kızıldelil ismi de “Kırmızı hırka” giymiş bilgin demektir. Delil ise, aydınlatan, çıra, ışık yol gösteren anlamında kullanılmış bir derviş, bir pir olmuştur. Kureş Baba ismindeki Kur kökü yüksek, dağ anlamında ta Sümerceden gelme bir sözcüktür, reş takısı ise siyah demek. Yani Kureş Baba Siyah hırkalı ulu pir, ulu alim anlamımda. Yeşilevliya, Karadonlu Can Baba gibi daha pek çok mürşit, yol gösterici ulu bilgelerin isimleri renklerle ilintilidir…
Ağuiçen ismide zehir içmekten gelmiştir fakat bu onun gösterdiği kerametidir. Asıl Ağuiçenlilere; Hırka-i Al-aba derler. Ya da Pençey-i Al-aba, yani “Kırmızı Pençeli, Kırmızı Hırkalı” anlamında.
Alevilikte Hırka; bilgi demektir ve mürşitlerin hakikate ulaştıkları makamalarda sahip oldukları, bilgiyi, alimliği, donanımı ve İnsani kamilliği ifade eder.
